مهم است برای انجام کالیبراسیون از شرکتهای کالیبراسیون مورد تایید استاندارد کمک گرفته شود. چرا که دارای تاییدیه های لازم هستند و میتوانند گواهینامه معتبری بعد از انجام کالیبراسیون ارائه دهند.
در صنایع مختلف، از پزشکی و داروسازی گرفته تا خودروسازی، نفت و گاز، الکترونیک و حتی صنایع غذایی، کالیبراسیون نقش حیاتی در تضمین صحت و دقت ابزارهای اندازه گیری دارد. اگر ابزار اندازه گیری شما دچار خطا باشد، نه تنها نتایج غیرقابل اعتماد میشود، بلکه ممکن است ضررهای مالی و حتی جانی ایجاد شود. به همین دلیل، انتخاب یک شرکت کالیبراسیون معتبر و مورد تایید استاندارد، از نظر فنی، قانونی و حتی اقتصادی اهمیت بالایی دارد. در این مقاله، به صورت کامل و کاربردی، به معرفی شرکتهای کالیبراسیون مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران میپردازیم و با بررسی ویژگی ها، روشهای شناسایی شرکت های معتبر و نمونه هایی از آنها، به شما کمک میکنیم تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
کالیبراسیون چیست و چرا اهمیت دارد؟
کالیبراسیون به فرآیند مقایسه دقت یک دستگاه یا ابزار اندازه گیری با یک مرجع شناخته شده و معتبر گفته میشود. این مرجع ممکن است یک دستگاه استاندارد داخلی باشد یا به طور مستقیم به استانداردهای بین المللی مانند NIST یا ISO ارجاع داده شده باشد. هدف اصلی از کالیبراسیون، اطمینان از صحت عملکرد دستگاه و کاهش خطاهای اندازه گیری است. در بسیاری از صنایع، داشتن ابزار دقیق به معنای حفظ کیفیت تولید، کاهش دوباره کاری، جلوگیری از تلفات منابع و رعایت الزامات قانونی و استانداردهای بین المللی است.
برای مثال کالیبراسیون تجهیزات پزشکی و داروسازی از اهمیت بالایی برخوردار است. در صنعت داروسازی، اگر دمای انکوباتور یا فشار دستگاههای تولید دارو به درستی کالیبره نشده باشند، ممکن است باعث تخریب ترکیبات حساس شود. علاوه بر آن در صنایع نیز کالیبراسیون صنعتی نیز اهمیت پیدا میکند. مثلا در صنعت خودروسازی، تجهیزات اندازه گیری ابعاد یا گشتاور باید دقیق عمل کنند تا قطعات به درستی مونتاژ شوند. بنابراین، کالیبراسیون به عنوان یکی از ارکان مدیریت کیفیت، جایگاه ویژه ای دارد.
اهمیت کالیبراسیون تنها به کاربرد صنعتی محدود نمی‌شود. کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی، مراکز علمی، بیمارستانها و حتی تعمیرگاهها نیز، ابزارهای دقیق نیاز به کالیبراسیون دوره ای دارند تا عملکرد صحیح آنها تضمین شود. علاوه بر این، در ممیزی های مربوط به استانداردهای ISO، یکی از موارد کلیدی، وجود سوابق معتبر کالیبراسیون از شرکت های مورد تایید است. عدم ارائه این مستندات میتواند منجر به رد شدن در ممیزی یا سلب اعتبار استاندارد شود.
شرکت کالیبراسیون مورد تایید استاندارد یعنی چه؟
سازمان ملی استاندارد ایران (ISIRI) مرجع قانونی بررسی و تأیید صلاحیت شرکتهایی است که در حوزه کالیبراسیون فعالیت می‌کنند. این شرکت ها در صورت داشتن شرایط فنی و مدیریتی خاص، میتوانند تأییدیه رسمی از این سازمان دریافت کنند. اصطلاح “مورد تایید استاندارد” به این معناست که شرکت مربوطه توسط مرکز ملی تایید صلاحیت ایران (NACI) ارزیابی و تأیید شده و مجاز به ارائه خدمات کالیبراسیون معتبر است.
این تأییدیه نشان‌دهنده آن است که شرکت از نظر فنی (داشتن تجهیزات مرجع کالیبره شده، محیط کنترل‌شده، نیروی متخصص و دانش فنی) و مدیریتی (داشتن سیستم مدیریت کیفیت مبتنی بر ISO/IEC 17025) توانایی انجام عملیات کالیبراسیون به‌صورت قابل اعتماد را دارد. همچنین این شرکت‌ها موظف هستند به‌طور منظم تحت ممیزی، ارزیابی‌های دوره‌ای و بررسی‌های میدانی سازمان استاندارد قرار گیرند.
استفاده از خدمات این شرکت‌ها باعث میشود گواهی‌های صادرشده توسط آنها در ممیزی‌های استاندارد مانند ISO 9001، ISO 13485، ISO/TS 16949 و غیره مورد تایید قرار گیرد. از طرف دیگر، اگر از شرکتهای غیرمعتبر خدمات بگیرید، حتی اگر دستگاه کالیبره شده باشد، گواهی آن از نظر سازمان‌ها و ممیزین رسمی بی‌اعتبار خواهد بود.
ویژگیهای شرکتهای کالیبراسیون معتبر و تایید شده
شرکتهایی که موفق به اخذ تاییدیه از سازمان ملی استاندارد شده اند، باید مجموعه ای از شرایط فنی، مدیریتی و اجرایی را رعایت کرده باشند. این ویژگی ها باعث میشود که خدمات آنها از نظر دقت، کیفیت، قابلیت ردیابی و پذیرش توسط ممیزان، در سطح بالایی قرار داشته باشد. شناخت این ویژگی ها برای انتخاب بهترین شرکت کالیبراسیون اهمیت زیادی دارد، چون یک انتخاب اشتباه میتواند منجر به هزینه های پنهان و مشکلات ممیزی جدی شود.
۱. گواهی تایید صلاحیت از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران (NACI)
مهم ترین ویژگی یک شرکت کالیبراسیون معتبر، داشتن گواهی تأیید صلاحیت از NACI است. این گواهی به شرکت هایی اعطا میشود که در آزمون ها و ممیزی های دقیق سازمان استاندارد موفق بوده اند. وجود این گواهی، نشان‌دهنده آن است که فعالیت‌های شرکت بر اساس الزامات استاندارد ISO/IEC 17025 انجام میشود؛ یعنی هر بخش از فرآیند کالیبراسیون – از نگهداری تجهیزات گرفته تا ثبت و گزارش نتایج – تحت کنترل کیفی دقیق قرار دارد.
۲. دامنه فعالیت و نوع تجهیزات قابل کالیبره
دامنه فعالیت یک شرکت، به لیستی از تجهیزات یا کمیت هایی اشاره دارد که آن شرکت مجاز به کالیبره کردن آن‌هاست. برای مثال ممکن است شرکتی فقط در حوزه کالیبراسیون تجهیزات الکتریکی مانند مولتی‌متر، منبع تغذیه و ارت تستر تخصص داشته باشد. در حالی که شرکت دیگر توانایی کالیبره کردن ابزارهای دما، فشار، رطوبت، جرم، ابعاد یا گشتاور را داشته باشد. این اطلاعات معمولاً در گواهی تایید صلاحیت شرکت درج شده و باید قبل از همکاری، بررسی شود.
مثلا برخی از دامنه های فعالیت شرکت بهبود طب پارس شامل کالیبراسیون دیتالاگر، کالیبراسیون اتوکلاو، کالیبراسیون هدایت‌سنج، کالیبراسیون ظروف حجمی، کالیبراسیون ترموکوپل ها، کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی و … میشوند. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاهده گواهینامه ها و تاییدیه های شرکت با کارشناسان شرکت تماس بگیرید.
۳. سابقه کاری، مشتریان بزرگ و رضایت نامه‌ها
شرکت هایی که با صنایع بزرگ، بیمارستان ها، پالایشگاه ها یا برندهای بین المللی همکاری داشته اند، معمولاً سابقه قابل قبولی در انجام خدمات دقیق و با کیفیت دارند. بررسی پروژه های انجام شده، مطالعه نظرات مشتریان و حتی مشاهده رزومه فنی نیروهای آن شرکت، میتواند به تصمیم گیری بهتر کمک کند.
۴. صدور گواهی نامه معتبر پس از انجام کالیبراسیون
پس از انجام عملیات کالیبراسیون، شرکت معتبر باید یک گواهی نامه رسمی صادر کند که شامل اطلاعات دقیق زیر باشد: نام تجهیز، شماره سریال، نتایج اندازه‌گیری، عدم قطعیت، تاریخ کالیبراسیون، مهر و امضای مسئول فنی و شماره گواهی ثبت شده. این گواهی باید قابل ردیابی باشد و توسط ممیزان قابل استناد تلقی شود.
چگونه شرکتهای مورد تایید استاندارد را پیدا کنیم؟
یکی از سوالات رایج در بین شرکت‌ها و صنایع این است که از کجا بفهمیم کدام شرکت‌ها تایید صلاحیت دارند؟ خوشبختانه سازمان ملی استاندارد و مرکز ملی تایید صلاحیت ایران، منابع رسمی و قابل استنادی برای این موضوع دارند. در ادامه برخی روشهای کاربردی را برای پیدا کردن شرکتهای معتبر معرفی میکنیم:
- استفاده از سایت رسمی NACI (مرکز ملی تایید صلاحیت ایران): در این سایت شما می‌توانید بر اساس نوع خدمات، نام شرکت، استان، شماره گواهی و دامنه فعالیت، جستجوی دقیق انجام دهید. آدرس سایت آن: naciportal.isiri.gov.ir
- مراجعه به سایت ISIRI (سازمان ملی استاندارد): این سایت به‌صورت فصلی یا سالانه لیست شرکتهای مورد تایید را منتشر میکند. شما می‌توانید فایل PDF یا اکسل مربوطه را دانلود و بررسی نمایید.
- تماس با ادارات استاندارد استانی: اگر شرکت شما در یک استان خاص فعال است، با تماس با دفتر استاندارد همان استان می‌توانید لیست شرکتهای تاییدشده در حوزه خودتان را دریافت کنید.
